بعد از معرفی سری جدید پردازنده‌های ای‌ام‌دی که رایزن ۹۰۰۰ است و همین‌طور نسل جدید پردازنده‌های اینتل که سری Core Ultra 200 است، بررسی مجدد عملکرد پردازنده‌ها و مقایسه کردن قیمت محصولات برای انتخاب بهترین و مناسب‌ترین پردازنده ضروری است. تنوع محصولات زیاد است و انتخاب بهترین CPU برای گیم یا کارهای گرافیکی و همین‌طور رندرینگ و سیستم برای کار مهندسی، کار ساده‌ای نیست.
در این راهنمای خرید پردازنده، به معرفی بهترین پردازنده در رنج‌های مختلف قیمت می‌پردازیم. متناسب با هدف و کاربرد سیستم یکی از محصولات معرفی شده را خریداری کنید.
قبل از خرید پردازنده به پاسخ چند سوال مهم و تکراری که اغلب افراد می‌پرسند، توجه کنید:
پردازنده چند هسته‌ای بخریم؟!
برای سیستم دانش‌آموزی یا اداری، پردازنده‌های معرفی شده در ۳ سال اخیر که بیش از ۲ هستهی قوی داشته باشند، کافی است. برای سیستم حرفه‌ای‌تر، پردازنده ۴ یا ۶ هسته‌ای عالی است. برای سیستم مخصوص بازی نیز ۶ یا ۸ هستهی قوی کافی است. خرید CPU با بیش از ۸ هسته، برای سیستم رندرینگ یا سیستمی برای محاسبات سنگین مهندسی توصیه می‌شود.
پردازنده اینتل بخریم یا ای ام دی؟
به بنچ‌مارک‌ها و توان مصرفی پردازنده‌ها و قیمت تمام شده برای خرید پردازنده و سیستم خنک‌کاری آن توجه کنید. در چند سال اخیر پردازنده‌های Ryzen ای‌ام‌دی از نظر عملکرد و توان مصرفی و قیمت، گزینه‌ی بهتری بوده است.
تعداد هسته‌های CPU اینتل بیشتر از AMD است، چرا عملکرد مشابه است؟!
هسته‌های پردازنده‌ها معماری و قدرت پردازشی متفاوت دارند. اینتل ۲ نوع هسته ضعیف و قوی در پردازنده‌ها به کار می‌برد. لذا با وجود بیشتر بودن هسته‌ها، در تست و بنچ‌مارک‌ها عملکرد مشابه پردازنده‌های ای‌ام‌دی با تعداد کمتری هسته است.
فرق هسته P-Core و E-Core در پردازنده‌های اینتل که تعداد زیادی هسته دارند، چیست؟!
دقت کنید که بعضی از پردازنده‌ها ۲ نوع هسته دارند. برای پردازش سریع از هسته‌های قوی‌تر استفاده می‌شود و برای کارهای سبک و زمان بی‌کاری سیستم، از هسته‌های کوچک و کم‌مصرف استفاده می‌شود.
در محصولات اینتل P-Core هستهی قوی و بزرگ و پرمصرف است و هستهی E-Core کوچک، ضعیف و کم‌مصرف است. لذا برای تخمین عملکرد، به جای شمارش کل هسته‌ها، فقط هسته‌های P-Core را در نظر بگیرید.
راهنمای خرید CPU گیمینگ: بهترین پردازنده گیمینگ کدام است؟
پردازنده‌های AMD که کش سه‌بعدی دارند و با پسوند X3D متمایز می‌شوند، عملکرد بسیار خوبی در بازی‌ها دارند.
برای مادربورد چقدر هزینه کنیم؟
سازگار بودن مادربورد با پردازنده از نظر سوکت مهم است و برای فعال کردن سرعت‌های بالای RAM نیز باید مشخصات مادربورد را بررسی کرد. علاوه بر این به تناسب میزان استفاده از سیستم و شرایط کار سنگین، مادربوردی با کیفیت مناسب و بهینه تهیه کنید. معمولاً خرید مادربوردی که قیمت آن کمتر از یک سوم پردازنده باشد، گزینه‌ی خوبی نیست.
برای سیستم خنک کاری یا کولینگ چقدر هزینه کنیم؟
اگر پردازنده با هسته‌های زیاد و طبعاً پرمصرف می‌خرید، لازم است که سیستم خنک‌کاری آبی بخرید که گران‌تر است و شاید ۴ میلیون و حتی بیشتر، هزینه داشته باشد.
برای سیستم گیمینگ یا سیستم اداری و دانشجویی و غیره، پردازنده‌هایی با ۸ هسته قوی کافی است، لذا توان مصرفی کمتر از ۱۰۰ وات است و با سیستم خنک‌کاری که ۱ یا ۲ فن متوسط یا بزرگ داشته باشد و قیمت آن کمتر از ۲ میلیون است، دما کمتر از ۷۰ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌شود که عدد خوبی است.
تست و بنچ‌مارک بهترین پردازنده های گیمینگ میان‌رده و گران‌قیمت
در نمودارهای زیر متوسط سرعت اجرای بازی‌های سنگین و گرافیکی توسط بهترین کارت گرافیک‌های موجود نظیر RTX 5090 و بر حسب فریم بر ثانیه نمایش داده شده است. در کنار کارت گرافیک قوی، از پردازنده‌های مختلف استفاده شده تا تأثیر پردازنده بر سرعت اجرای بازی مشخص شود.
نمودار اول به رزولوشن فول اچ‌دی با تنظیمات گرافیکی حداکثری مربوط می‌شود. قیمت روز هر پردازنده در کنار آن ذکر شده است. دقت کنید که عملکرد پردازنده‌های چند سال اخیر اینتل و ای‌ام‌دی که متوسط یا رده اول محسوب می‌شوند، در این نمودار نمایش داده شده و در واقع قیمت پردازنده‌ها بیش از ۲۳۰ دلار است.
اگر سراغ پردازندهای مخصوص سرور و امور خاص نرویم، برترین پردازنده گیمینگ و همین‌طور برترین پردازنده برای سیستم رندرینگ، مدل ۱۶ هسته‌ای Ryzen 9 9950X3D ای‌ام‌دی است. البته قیمت آن ۷۰۰ دلار است و خرید آن برای سیستمی که قرار نیست ساعت‌ها کار رندرینگ و محاسبه سنگین انجام بدهد، منطقی نیست. برای سیستم گیمینگ نیز Ryzen 7 9800X3D با داشتن ۸ هسته، عملکرد مشابه دارد و هزینه‌ی آن ۴۸۰ دلار است. لذا گزینه‌ی بهتری است.
تست دیگر به کمک کارت گرافیک RTX 4090 انجام شده و برخی از مدل‌ها نظیر Ryzen 5 9600X یا Ryzen 7 9700X که در نمودار فوق دیده نمی‌شوند، در این بررسی شرکت دارند:
بهترین پردازنده برای سیستمی با کارت گرافیک بسیار قوی
- پردازندهای که کمی دیر معرفی شده، Ryzen 7 9700X است که قیمت آن با تخفیفات موجود، ۳۲۰ دلار است و عملکرد آن در نمودار فوق ذکر نشده اما با داشتن ۸ هسته قدرتمند و سرعت کلاک بالا، بسیار عالی است.
- گزینه‌ی بعدی به عنوان بهترین پردازنده‌ی گیمینگ، Ryzen 5 9600X با ۶ هسته قوی و توان مصرفی نسبتاً پایین است و قیمت نزدیک به ۲۳۰ دلار است.
- گزینه‌ی بعدی Core i7-14700K است که ۸ هستهی قوی و ۱۲ هسته کم‌مصرف دارد و قیمت آن با تخفیف‌های موجود، حدود ۳۳۰ دلار است. اما توان مصرفی آن بالاتر است و با در نظر گرفتن هزینه‌ی کولینگ، گران‌تر از Ryzen 5 9600X تمام می‌شود.
- طبق نمودار قبلی بهترین پردازنده گیمینگ AMD که قیمت آن ۱.۵ برابر مدل 9700X است، پردازنده‌ی Ryzen 7 9800X3D با قیمت حدود ۴۸۰ دلار است. عملکرد این پردازنده بهتر از پردازنده‌های ۶۰۰ تا ۷۰۰ دلاری اینتل و ای‌ام‌دی است اما به لحاظ قیمتی، برتری Ryzen 7 9700X کاملاً مشخص است.
عملکرد پردازنده‌ها در برنامه‌های سبک و معمولی
بیشتر اوقات برنامه‌هایی که استفاده می‌کنیم، از ۱ یا ۲ هسته پردازنده استفاده می‌کنند و در نتیجه تفاوت سیستمی که CPU آن ۱۶ هسته‌ای است با سیستم دیگری که برای آن بهترین CPU تا ۱۰ میلیون خریداری شده و پردازنده فقط ۴ یا ۶ هسته دارد، چندان زیاد و محسوس نیست.
شاید فروشندگان و افراد غیرمتخصص بگویند که قطعاً پردازنده گران برای سیستم اداری و دانش‌آموز یا سیستم گیمینگ بهتر است، بهتر است نشنیده بگیرید و به بنچ‌مارک‌ها و نتایج تست‌های واقعی توجه کنید.
نمودار زیر متوسطی از عملکرد پردازنده‌ها در تعدادی از تست و بنچ‌مارک‌های مختلف است، کنار هر پردازنده قیمت آن ذکر شده و همان‌طور که مشاهده می‌کنید، پردازنده‌هایی با قیمت کمتر از ۳۰۰ دلار عملکردی نزدیک به پردازنده‌هایی با قیمت ۶۰۰ یا ۷۰۰ دلار دارند!
اما اگر مرتباً از سیستم برای رندرینگ، محاسبات سنگین در برنامه‌های مهندسی، تبدیل کردن ویدیو، فشرده‌سازی فایل و فولدر و خلاصه محاسبات سنگین استفاده می‌کنید، بدیهی است که تعداد زیادی از هسته‌های پردازنده مورداستفاده قرار می‌گیرد و برتری پردازنده‌های گران‌قیمت که هسته‌های قوی و متعدد دارند، آشکار می‌شود. اگر هدف شما خرید چنین سیستمی است، به نمودار زیر که متوسط عملکرد پردازنده‌ها در پردازش سنگین و چندهسته‌ای است، توجه کنید و برای انتخاب بهترین پردازنده، قیمت پردازنده‌ها را مقایسه کنید:
با توجه به نمودار فوق می‌توان گفت که بهترین CPU برای کارهای گرافیکی و مهندسی و رندرینگ، مدل‌هایی نظیر Ryzen 9 5950X با ۱۶ هسته و قیمت ۵۴۵ دلار، Ryzen 9 9900X با ۸ هسته و قیمت حدود ۳۸۰ دلار، Core Ultra 265K اینتل با قیمت ۳۶۵ دلار و Core i5-14600K با قیمت حدود ۲۳۰ دلار است. عملکرد این مدل‌ها نسبت به پردازنده‌هایی با قیمت مشابه یا بالاتر، خوب است.
بهترین CPU برای گیم با قیمت کمتر از ۲۵۰ دلار
اگر به دنبال خرید بهینه‌ترین پردازنده گیمینگ باشیم، باید سرعت اجرای بازی‌ها را بر قیمت پردازنده تقسیم کنیم، هر چه عدد به دست آمده بزرگ‌تر باشد به این معنی است که با ۱ دلار هزینه، عملکرد بهتری دریافت می‌کنیم و خرید پردازنده در آن محدوده‌ی قیمتی، مقرون به صرفه‌تر است. نتیجه را در نمودار زیر مشاهده می‌کنید:
در راهنمای خرید CPU AMD به برتری مدل‌های دارای کش سه‌بعدی که پسوندشان X3D است، اشاره می‌شود. با توجه به نمودار فوق، بهترین پردازنده از این نوع، Ryzen 7 9800X3D با قیمت ۴۸۰ دلار است. اما نکته‌ی جالب این است که پردازنده‌ی Core Ultra 5 245K که قیمت آن ۳۳ درصد کمتر و حدود ۳۲۰ دلار است، امتیاز مشابه به دست آورده است. بنابراین به یک نتیجه‌گیری مفید و جالب می‌رسیم:
- اگر کارت گرافیک بسیار قوی و گران است و به عنوان مثال لااقل RTX 4080 انویدیا یا RX 7800 XT ای‌ام‌دی است، Ryzen 7 9800X3D با قیمت ۴۸۰ دلار گزینه‌ی خوبی است.
- برای کارت گرافیک قوی، پردازنده Ryzen 7 9700X یا Core i7-14700K که قیمتی در حد ۳۳۰ دلار دارند، کافی است.
- اگر کارت گرافیک نسبتاً قوی یا متوسط است، پردازنده خوش‌قیمت Ryzen 5 9600X و Core i5-14600K که فقط ۲۳۰ دلار هزینه دارد، کافی است و می‌توانید بودجه بیشتری برای مادربورد یا کولینگ در نظر بگیرید.
بهترین CPU تا ۱۰ میلیون برای سیستم گیمینگ و معمولی
برای سیستم مخصوص بازی یا سیستمی برای کارهای سبک نظیر سیستم اداری و دانشجویی، نیازی به پردازنده‌هایی که بیش از ۶ یا ۸ هستهی قوی دارند، نیست. لذا باید عملکرد مدل‌هایی که قیمتشان کمتر از ۲۰۰ دلار است را مقایسه کنید.
نمودار زیر متوسطی از سرعت اجرای بازی‌های مختلف با کارت گرافیک قدرتمند RTX 4090 انویدیا است. در کنار عملکرد پردازنده، قیمت آن نیز ذکر شده است.
- در نمودار فوق بهترین پردازنده گیمینگ با قیمت کمتر از ۲۳۰ دلار، مدل Ryzen 5 9600X یا Ryzen 7600 و یا Ryzen 5 5600X3D است. اما در بررسی عملکرد در برنامه‌های مختلف، Ryzen 5 9600X گزینه‌ی جدیدتر و بهینه‌تری است.
- بهترین پردازنده با قیمت نزدیک به ۱۹۰ دلار، Ryzen 5 5700X و Core i5-12400 است.
- بهترین پردازنده با قیمت حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ دلار، Core i3-13400F و Core i3-12100 و Ryzen 5 5500 است.
دقت کنید که معمولاً خرید پردازنده‌هایی با قیمت مشابه از نسل‌های قبلی اینتل یا ای‌ام‌دی، تصمیم خوبی نیست چرا که معماری پردازنده‌ها در گذر زمان بهینه‌تر می‌شود و در عین حال توان مصرفی کاهش پیدا می‌کند. علاوه بر این امکانات و قابلیت‌های جانبی بیشتر می‌شود. به همین جهت است که خرید پردازنده گیمینگ و خوش‌قیمت Ryzen 5 5600X3D که عملکرد آن در بازی‌ها شبیه به Ryzen 5 9600X است، ایده‌ی خوبی نیست. در واقع نتیجه‌ی بنچ‌مارک و عملکرد Ryzen 5 5600X3D در نرم‌افزارهای مختلف، معمولاً ضعیف‌تر از Ryzen 5 9600X است.
tomshardwareگیم پلنت